Тарихы

Шымкент су арнасының тарихы 57 жыл бұрын басталған болатын. 1951 жылы 28 қарашада Шымкент қаласында "Водоканал"басқармасы ұйымдастырылды. Бұған дейін қала тұрғындары бұлақ, құдық және өзен суын пайдаланды. Сумен жабдықтау 1951 жылдан 1957 жылға дейінгі кезеңде Қошқарата өзені ауданында орналасқан 2 сорғы станциясынан тұрды. Сорғылардың қуаты тәулігіне 1255 м3 дейін жетті, желілердің ұзындығы тек 18,5 км болды. Су екі сорғы стансасы арқылы көтерелді, бағасы -2 шелегі 1 тиынға сатылды.

1952 жылы Коммунистический даңғылы (Қазіргі Тәуке хан даңғылы) бойынша ұзындығы 2 км, диаметрі 200 мм бірінші кәріз желісі салынды.

Келесі 1953 жылы диаметрі 600 мм және ұзындығы 3 километр коллектор іске қосылды. Қуаты тәулігіне 17 мың текше метр болатын қаланың алғашқы тазарту кәріздік ғимараттары пайдалануға берілді;

1957 жылы Бадам-Сайрам тұсындағы қуаты 0,8 м3/сек бірінші су қабылдағышының құрылысы басталды. Ол 11 жыл өткен соң 1968 жылы пайдалануға берілді. Сол кезде екі резервуары бар екінші көтеру стансаларының құрылысы басталды;

1972 жылы "Тассай – 1" екінші су қабылдағышы салынды. Оны «Казводоканалпроект» институты жобалады;

1973 жылы - «Тассай 2» су қабылдағышы пайдалануға берілді;

1977 жылы ең қуатты құрылыстардың бірі – 32 ұңғымадан тұратын Ақбай-Қарасу су қабылдағышы пайдалануға берілді;

1983 жылы-қалалық тазарту ғимараттарының ағынды суларын механикалық тазарту блогының құрылысы басталды;

1986 жылы - Көмеш-Бұлақ су қабылдағшының құрылысы аяқталды;

1989 жылы - ағынды суларды биологиялық тазарту блогы пайдалануға берілді;

1996 жылы - тарату желілерінде және тұтынушыларда суды есептеу құралдарын орната отырып, су тұтынуды есепке алу бағдарламасын іске асыру басталды.

1998 жылы - "Су ресурсы-Маркетинг" ЖШС-і құрылды;

1999 жылы - қысымның құлдырауын пьезометриялық түсіру есебінен су беру жүйесі жетілдірілді;

2001 жылы - суды есептеу құралдарын үлестіру тораптарына шығару арқылы су құбыры желілерін қайта құру жобасын іске асыру басталды.

2011-2012 жылдары - тазарту ғимараттарының жабдықтары жаңғыртылды.

2012 жылы – биогаз орнату құрылысы басталды.

2012 жылы «Су ресурестары-Маркетинг» ЖШС-і «Қыран» тұтынушылардың аймақтық лигасы» қоғамдық мекемесінің «Алтын қыран» халықтық сапа белгісін иеленді. 

2012 жылы «Су ресурстары-Маркетинг» ЖШС-і «Жыл көшбасшысы» халықтық тәуелсіз конкурсын ұйымдастыру комитетінің «Жылдың үздік кәсіпорыны» номинациясының дипломымен марапатталып, «Оңтүстік Қазақстанның алтын көшбасшылары» құрметті атағына ие болды.

2012 жылы экологияға қосқан маңызды үлесі үшін «Су ресурстары-Маркетинг» ЖШС-не «Парыз-2012» бизнестің әлеуметтік жауапкершілігі бойынша республикалық конкурсы күміс жүлдегерінің белгісі мен дипломы» мемлекеттік сыйлығы берілді.

2013 ж. 2 шілде -  кәсіпорын қызметінің жоғары сапасымен, бәсекелесу қабілеттілігімен ерекшеленетінін және халықаралық сарапшылардың әлемдік нарыққа көтеруліне ұсынылу мүмкіндігін растайтын «International Quality certificate» Швейцар институының «SIQS» сапа сертификатымен марапатталды.

2014ж. 2 шілде – кәсіпорын естелік дипломы мен «UNITEDEUROPEAWARD» ерекше белгісімен марапатталды, маркетинг саласындағы Еуропалық Бизнес Ассамблеясының басшысы «UNITEDEUROPEAWARD» атаулы сертификатымен марапатталды.

2015 жылдың қараша айында «Су ресурстары-Маркетинг» ЖШС-і Еуропалық Бизнес Ассамблеясының ”Flag of Europe” инвестициялық тартымдылық туы және сертификаты, сондай-ақ ”Prime Quality Standard” тамаша сапа белгісі және лицензиясымен марапатталды.

2015 жылдың қараша айында  ”Парыз”-2015 конкурсының нәтижесі бойынша ҚР денсаулық сақтау және әлеуметтік даму министрі Т.К.Дүйсенованың әлеуметтік жауапкершілігімен орта және кіші кәсіпкерлік субъектілерінің арасында «Су ресурстары-Маркетинг» ЖШС-і Дипломмен наградталды.

3 июня 2015 жылғы 3 маусымда Қазақстан Республикасының Ұлттық экономика министрлігінде министр Е.Л.Досаевтың қатысуымен Еуропалық Қайта Құру және Даму банкі және «Су ресурстары-Маркетинг» ЖШС-і арасында 3,1 млрд.теңге эквиваленттегі 10,0 млн.Евро сомасына несиелік қаражат ұсыну келісім-шартына қол қойылды.

2015 жылы "Су ресурстары-Маркетинг" ЖШС-ін бизнестің әлеуметтік жауапкершілігі бойынша "Парыз-2015" конкурсының нәтижесінде ҚР Денсаулықты сақтау және әлеуметтік даму Министірі Т.К. Дүйсенова орта және кіші кәсіпкерлік субъектілерінің арасында Дипломмен марапаттады.

2015 жылы - Қазақстан Республикасының Ұлттық экономика Министрлігінде министр Е.Л.Досаевтың қатысуымен Еуропалық Қайта Құру және Даму Банкі және «Су ресурстары-Маркетинг» ЖШС-і арасында 3,1 млрд.теңге эквиваленттегі 10,0 млн. Еуро сомасына несиелік қаражат ұсыну келісімшартына қол қойылды;

2016 жылы - жалпы ұзындығы 207,5 км болатын кәріз желілерінің 4 нысанына сомасы 3,2 млрд.теңгені құрайтын МҚКК «Кәріз және су құбырлары басқармасы» «Нұрлы жол» бағдарламасы бойынша жеңілдікпен несиелік қаражаттар (жылдық 0,02%-бен 20 жылға) тартылды;

2016 жылы - Бизнестің Бүкіләлемдік конфедерациясы (АҚШ) «Су ресурстары-Маркетинг» ЖШС-ін бизнесті басқарудағы жоғары жетістіктері үшін «TheBIZZ-2016» Халықаралық Бизнес-Көшбасшысы Сертификатымен марапаттады;

«Су ресурстары-Маркетинг» ЖШС-ң бас директоры Халықаралық Жетекші Бизнесмен Сертификатымен марапатталды.

Бас директордың орынбасарлары компанияны басқару және басшылық ету саласындағы ерекше жетістіктері, сондай-ақ сапа және маркетингті басқарудағы жетістіктері үшін Сертификаттармен марапатталды.

2016 жылы - «Су ресурстар-Маркетинг» ЖШС-ң базасында 2016 жылғы «Елді мекендерді сумен жабдықтау және су бұру жүйелерінде су-және электр үнемдеудегі энергияның баламалы көздері» тақырыбында Республикалық конференция өткізілді;

2016-2017 жылы – тазарату ғимараттарын күрделі жөндеуден өткізу және биогаз құрылғысын іске қосу жүргізілді.

2017 жылы – Орталық Азияда бірінші болып тазарту құрылғыларында 400кВт/сағ. электр энергиясын шығарумен биогаз қондырғысы іске қосылды.Қазақстандағы бірегей жоба Президенттің Қаулысымен қабылданған «Жасыл экономикаға көшу концепциясы»-на сәйкес іске асырылады.

2017 жылы – «Су ресурстары-Маркетинг» жауапкершілігі шектеулі серіктестік қызметтеріне басқа қосымша қызмет және «Су ресурстары-Маркетинг» жауапкершілігі шектеулі серіктестің арналар бойынша су беру(мелиоративті ирригациялық « Ақсу» арнасы ) қызметтеріне тарифтер мен тарифтік смета бекітілді.

2017 жылы – Парламент мәжілісінің тыңдауында Қазақстан Республикасында елді мекендерді сапалы ауыз сумен қамтамасыз ету бойынша сөз сөйлеу.

2018 жыл – «Су ресурстары – Маркетинг» ЖШС 20 жылдығына орай салтанатты іс-шара, сонымен қатар «Елді мекендерді сумен жабдықтау және су бұру. Технологиялар, тиімді шешімдер және өзекті мәселелер» тақырыбында ғылыми –техникалық конференция өтті.

2018 жыл – Өзбекстанның Ташкент және Наманган облыстары су арнасы мекемелерімен тәжірибе алмасу жұмысы атқарылды.

2018 жыл – Кәсіптік қауіпсіздік және еңбек қорғау жөнінен экологиялық менеджмент, сапа менеджментіне сәйкекс сертификат алынды.

2018 жыл – 25 қазанда ҚР құрылыс және ТКШ істері жөнінен Комитет төрағасы М. Жайымбетов кәсіпорында болып, цифрландыру жобасының іске ас барысымен танысты. Кәсіпорында «Вавиот» 1450 дн., «Орион» 500 дн., GPS дн., жобалары іске асырылған еді. 

2019 жыл

"Smart-маман" ЖШС Оқу орталығының ашылуы. 2019 жылдан бастап сумен жабдықтау және су бұру жүйелерін пайдалану саласында инженерлік–техникалық қызметкерлер мен жұмысшылардың біліктілігін арттыру тегін негізде ұйымдастырылды. Оқу орталығында біліктілікті арттыру үшін бекітілген оқу жоспарына сәйкес мамандықтар бойынша жүргізіледі. Оқыту бағдарламасы салада жаңа технологияларды қолдана отырып, өндірістік процестерге байланысты, бұл кәсіпорынның техникалық-экономикалық көрсеткіштері мен көрсетілетін қызметтердің сапасын жақсартуға ықпал етеді. Оқу орталығының мамандандырылған аудиториялары компьютерлермен, интерактивті тақталармен және стендтермен жабдықталған.

Ақпан айында "Су ресурстары-Маркетинг" ЖШС әкімшілігі "дөңгелек үстел" өткізуге бастамашы болды. Іс-шара коммуналдық қызметтердің кәріз құдықтарының қақпақтарын ұрлау мәселесіне арналды. Барлық мүдделі тараптар шақырылды: коммуналдық қызмет өкілдері, БАҚ және құқық қорғау органдары. Нәтижесінде бірлескен іс-қимыл жоспары жасалды.

"Су ресурстары-Маркетинг" ЖШС-не ҚР Инвестициялар және даму вице-министрі келді. Мамыр айында Қайырбек Өскенбаев республикадағы ең үздіктердің бірі болып саналатын тазарту құрылыстары кешенінде болды. Шымкентте Орталық Азиядағы жалғыз биогаз қондырғысы жұмыс істейді. Біздің мамандардың тәжірибесі өте жоғары. Жүргізілген жаңғыртудан кейін кешен өз қуатын 50% - ға арттырды. Польшадан келген әріптестерімен тығыз жұмыс жүргізілуде, олар тазарту құрылыстарының жұмысын онлайн режимінде бақылайды.

Премьер-Министр А. Мамин Шымкентке кезекті сапарында қалалық кәріз-тазарту құрылыстарының аумағында болды. Оны "Су ресурстары-Маркетинг" ЖШС тәжірибесі қызықтырды. "Су ресурстары-Маркетинг" ЖШС Бақылау кеңесінің төрағасы Анарбек Орман Польша технологиясы бойынша тазарту құрылыстарын жаңғыртуды, Орталық Азия мен Қазақстандағы қалдықтардан биогаз өндіретін жалғыз станция туралы айтып берді. Премьер-министр сондай-ақ ауыз су тапшылығы мәселесін шешу, тұтынушыларды есепке алу құралдарымен қамтамасыз ету жөніндегі тәжірибеге қызығушылық танытты, бұл елдің басқа облыстарында осындай жолмен жүру керек деп есептей отырып, су шығынын бақылауға мүмкіндік береді.

Қазақстан Республикасының экология, геология және табиғи ресурстар министрі Мағзұм Мырзағалиев Шымкент су арнасының тазарту құрылыстары кешенінде болды. Сапар 28 маусымда өтті. Министр хоса жұмысымен және биогазды орнатумен танысты. "Су ресурстары-Маркетинг" ЖШС Бақылау кеңесінің төрағасы Анарбек Орман Мағзұм Мырзағалиевке жұмыс принциптері, цифрландыру және болашағы туралы айтып берді.

"Су ресурстары-Маркетинг" ЖШС-де Ақмола облысының әкімі болды. Ермек Маржықпаев кәсіпорынға су арнасының жұмысымен тығыз танысу және шымкенттіктер жинаған тәжірибені қабылдау үшін келді. Оған қысқаша экскурсияны "Су ресурстары-Маркетинг" ЖШС Бақылау кеңесінің төрағасы Анарбек Орман жүргізді.

2020 жыл

Су жинау құрылыстарында реактивті қуатты өтеу құрылғысын орната отырып, трансформаторлық қосалқы станцияларды жаңғырту жүргізілді. Су жинау құрылыстарында сорғы станциялары жаңғыртылды. №6 алаңда көлемі 6000 м3 таза су резервуарын қалпына келтіру (Наурыз мөлтек ауданы.)

10 дана ысырмалар мен 38 дана қысым реттегіштерін орната отырып, Шымкент қаласы бойынша темірбетон құдықтар мен камераларды қалпына келтіру, бұл апатты төмендетуге ықпал етеді. Су қысымын белгіленген параметрлерде реттейді және ұстайды, су құбырларындағы апаттарды жоюға арналған шығындарды азайтады. "Цифрлық Қазақстан" мемлекеттік бағдарламасы аясында кәсіпорын LPWAN және LoRaWAN технологияларының көмегімен тоқсандық, жалпы және үйге ортақ суды есепке алу аспаптарының көрсеткіштерін қашықтықтан беру жүйесін енгізуде барлығы 236 дана орнатылды. Бұл іс-шаралар суды дұрыс есепке алу және жасырын жер асты су ағуы бар нүктелерді табу үшін жүргізіледі. Бұл іс-шара нормативтік техникалық шығындарды бекітілген деңгейге дейін төмендетуге мүмкіндік береді.

Telegram мессенджерінде "виртуалды ассистентті" енгізуге дайындық басталды. Чат-боттың көмегімен тұтынушы электрондық төлем құжатын ала алады, сумен жабдықтау және су бұру қызметтеріне онлайн төлем жасай алады, есептеу құралын тексеру мерзімін біле алады және тағы басқалар.

2021 жыл

Telegram мессенджерінде "виртуалды ассистент" жұмысына енгізілді "Су ресурстары-Маркетинг" ЖШС-нің 168,1 мың абоненті жеделхаттардың Чат-ботын пайдаланады.

2021 жылдың наурыз айында "Су ресурстары-Маркетинг" ЖШС-не Қазақстан Республикасының цифрлық даму, инновациялар және аэроғарыш өнеркәсібі министрі Б. Б. Мусин келді.

"Су ресурстары-Маркетинг" ЖШС-не тәжірибе алмасу үшін Алматы қаласы, Түркістан және Кентау қаласы "Алматы Су", Тараз қаласы "Жамбыл Су" су арнасының қызметкерлері және Ақтау қаласы әкімінің орынбасары Е.Ізбергенов келді.

"Су ресурстары-Маркетинг" ЖШС тазарту кәріз құрылыстарының кешенінде "дымқыл тосқауыл" технологиясы енгізілді. Құрылғының негізгі міндеті-жағымсыз иістердің таралуын шектеу. Жүйе тазарту қондырғыларының периметрі бойынша созылған жұқа құбырлардан тұрады. Оларға сумен сұйылтылған арнайы химиялық реагент беріледі. Бұл ерітінді жиі-жиі ауада шашырап, оны қоршап, қорғаныс күмбезін жасайды.

Шымкент қаласының Бас жоспарына сәйкес жаңадан салынып жатқан шағын аудандарды сумен қамтамасыз ету үшін Құмешбұлақ су құбырының құрылысы басталды. Шымкент қаласының солтүстік бөлігі "Шымкент Сити" кешенінде және Тұран, Ынтымақ, Нұршуақ, Асар-2, Батыс шағын аудандарында жалпы халық саны 120 000 адам ауыз сумен қамтамасыз етілген. Комеш-Бұлақ су қабылдағышының қуаты 20 мың / м3 ұлғайтылды.

Ұзындығы 1300 метр Шымкент қаласының кәріздік тазарту құрылыстарының №77 камерасынан қабылдау камерасына дейінгі арнаны қайта жаңарту көктемгі жаңбыр кезінде коллектордың кептелуінен шайынды су қабылдау камерасында ағынды сулардың төгілуі орын алды. Қайта құру арқасында экологиялық және санитарлық салдарлар, желіге жауын-шашынның шамадан тыс түсуі жойылды.

2022 жыл

25 жыл ішінде бір адамға тәулігіне қажетті 456 литрден 125 литрге дейін суды ұтымды пайдалану нәтижесінде Шымкент қаласы халқының отбасылық бюджеті 56,7 млрд. теңгені үнемдеді.

Суды өндіру және тасымалдау процесі орталық диспетчерлік қызмет басқаратын технологиялық процесті басқару жүйесі арқылы толығымен автоматтандырылған. Орталық диспетчерлері интернет браузердің көмегімен мониторында көрсетілетін су қысымының көрсеткіштері (184 бірлік) арқылы қаланың су құбыры жүйесінің негізгі тораптарындағы су қысымының деңгейін тәулік бойы бақылайды. Осы технологияның нәтижесінде тұрақты сумен жабдықтау қамтамасыз етіледі және су құбыры желілерінің апаттылығы 0,66 жағдайдан/км-ден 0,22 жағдайға/км-ге дейін төмендеді.

Электр энергиясын үнемдеу. Меншікті норманы 0,87-ден 0,060 квт/м3-ке дейін төмендетуге: электр энергиясын ұтымды пайдалануға бағытталған тиімді технологиялық шешімдерді енгізу; энергия үнемдейтін жабдықты (Жиілікті түрлендіргіштер, тегіс іске қосу құрылғылары) енгізу; барлық сорғы-энергетикалық жабдық техникалық сараптамадан өтті; 155 энергияны қажет ететін сорғыларды неғұрлым үнемді белгілі фирмаларға ауыстыру жүргізілді "GRUNDFOS", "ODESSA" және қытай өндірісі. Су құбыры желілерінде судың артық қысымын болдырмау мақсатында 184 бақылау нүктесі бойынша бақылау жолымен сумен жабдықтау жүйелерінің оңтайлы жұмыс режимін бақылау жүйесі енгізілді. 250 су қысымын реттегіш орнатылған.

2022 жылы су тұтынуды есепке алу жүйесін жетілдіру үшін мынадай іс-шаралар орындалды: барлық жалпы есепке алу аспаптары көрсеткіштерді қашықтықтан түсіру технологиясымен 100% жарақтандырылды; 50 000 дана жеке су есепке алу аспаптары ауыстырылды; заңды тұлғалардың абоненттері үшін электрондық басқару функциясы бар 982 дана "Goldcard" смарт-есептегіштері орнатылды; 3400 дана "IC" смарт-есептегіштері орнатылды- card" заңды тұлғалардың абоненттері үшін электрондық басқару функциясымен.

"Су ресурстары-Маркетинг" ЖШС Еуропалық Қайта Құру және даму банкінің бұрыннан келе жатқан және сенімді серіктесі болып табылады. 2022 жылғы 23 қыркүйекте Шымкент әкімдігінде шот бойынша 6,5 млрд.теңге сомасына алтыншы шартқа қол қойылды, оның ішінде ҚР Үкіметінің субсидиялары есебінен - 3,250 млрд. теңге және ЕҚДБ қарыз қаражаты есебінен - 3,250 млрд. теңге. ЕҚДБ делегациясын банктің вице-президенті Алан Пию басқарды. Шымкент қаласының қолданыстағы кәріз-тазарту құрылыстарының қуатын тәулігіне 200 000 м3 (тәулігіне 50000 м3) өнімділігіне дейін кеңейту жөніндегі жоба ҚҚС-пен 3,9 млрд. теңгені құрайды. Нысанды салу мерзімі 23 ай.

Жаңа биотехнологияны енгізу басталды. Тазартылған ағынды сулар сақталатын Бөржар жинақтағышына бір жасушалы микроорганизмнің бірінші партиясы – хлорелла егілді. Микроорганизм қалдық зиянды заттармен қоректенеді және оттегінің көп мөлшерін шығарады, ағынды сулардан жағымсыз иісті жояды.

2023 жыл

2023 жылдың басында кәріз-тазарту құрылыстары кешенінде қосымша қуаттардың құрылысы басталды. Құрылыс аяқталғаннан кейін өрімдердің қуаты тәулігіне 150 текше метрді өңдеуден 200 000 текше метрге дейін артады. Қала өсіп келеді, ағынды сулар көлемі артуда және оларды сапалы өңдеу үшін шаралар қабылдау қажет.

2023 жылы "Су ресурстары-Маркетинг" ЖШС өзінің 25 жылдық мерейтойын атап өтті. Осы жылдар ішінде кәсіпорын өзін Қазақстанда ғана емес, ТМД-да да саланың нағыз көшбасшысы ретінде көрсетті. Шымкент ұжымын мерекемен құттықтауға еліміздің басқа өңірлерінен келген әріптестер, мәслихат депутаттары, қоғам қайраткерлері мен ғылыми қызметкерлер келді.

2023 жылдың күзінде "Ydro Process" жаңа биотехнологиясын енгізуге дайындық басталды. Ғалымдар ағынды сулардағы артық шөгінділерді жоятын және жағымсыз иісті едәуір азайтатын арнайы бактерияларды шығарды. Жаңа биотехнологияның тәжірибелік-өнеркәсіптік сынақтары 2024 жылдың басына белгіленген.